Μύκητες που θα σκοτώνουν κουνούπια και μια κρίση κέλπιων (μεγάλα φαιοφύκη) θα είναι, σύμφωνα με τους επιστήμονες, μεταξύ αυτών που θα δούμε τα επόμενα χρόνια.
Ποιες είναι οι μεγαλύτερες ευκαιρίες και απειλές το επόμενο έτος για τη διατήρηση της βιοποικιλότητας;
Σύμφωνα με δημοσίευμα του Guardian, δεκάδες επιστήμονες κλήθηκαν να απαντήσουν σε αυτό το ερώτημα, με επικεφαλής τον βιολόγο του Πανεπιστημίου του Cambridge Γουίλιαμ Σάδερλαντ.
Η ομάδα δημιούργησε έναν κατάλογο με 15 αναμενόμενες τάσεις, που θα ωφελήσουν ή θα βλάψουν τα έμβια όντα.
Παρακάτω παρατίθενται οι κορυφαίες επιλογές τους, που δημοσιεύθηκαν στο περιοδικό Trends in Ecology & Evolution.
Κυτταρίνη, για το καλύτερο και το χειρότερο
Η κυτταρίνη, ένα από τα κύρια συστατικά του ξύλου, αποδεικνύεται εξαιρετικά χρήσιμη όταν διασπάται σε κομμάτια νανο-μεγέθους. Καθώς οι εφευρέτες βρίσκουν νέες χρήσεις για το ευπροσάρμοστο υλικό, η ζήτηση αυξάνεται κατά 18% ετησίως. Η χρήση της νανοκυτταρίνης για τη συσκευασία και την κατασκευή μπορεί να συμβάλει στην απομάκρυνση του διοξειδίου του άνθρακα, που συμβάλλει στην κλιματική αλλαγή, και στη μείωση της ζήτησης πλαστικών, που βλάπτουν το περιβάλλον.
Τα δάση ως καύσιμα
Η Ευρωπαϊκή Ένωση υιοθέτησε μια οδηγία που κατηγοριοποιεί το ξύλο ως ανανεώσιμη πηγή ενέργειας και σχεδιάζει να αυξήσει σημαντικά το μερίδιο των ανανεώσιμων πηγών ενέργειας στο ενεργειακό μείγμα μέχρι το 2030. Κατά ειρωνικό τρόπο, αυτές οι κινήσεις προωθούν δράσεις που θεωρούνται επιζήμιες τόσο για την κλιματική αλλαγή όσο και για τις προοπτικές της βιοποικιλότητας: Η εισαγωγή ξυλείας στην ΕΕ από χώρες όπως οι ΗΠΑ και ο Καναδάς έχει αυξηθεί τα τελευταία χρόνια και υπάρχουν ανησυχίες για τη διατάραξη του δασικού οικοτόπου και στην Ευρώπη.
Καλύτερα μπουμπούκια για τις μέλισσες;
Οι μέλισσες και άλλοι επικονιαστές αντιμετωπίζουν τελευταία μεγάλες δυσκολίες, καθώς η αλλαγή της χρήσης γης και διάφοροι κίνδυνοι, όπως τα φυτοφάρμακα και οι ασθένειες, αποδεκατίζουν τους πληθυσμούς τους. Πρόσφατη έρευνα στις ΗΠΑ έχει δείξει ότι η γύρη των ηλιάνθων και των συγγενών φυτών, αν και όχι τόσο διατροφικά πολύτιμη όσο η γύρη από άλλα φυτά, φαίνεται να μειώνει τη σοβαρότητα μιας λοίμωξης του εντέρου, που έχει αρνητικές επιπτώσεις στην αναπαραγωγική επιτυχία των μελισσών. Εάν η έρευνα αυτή οδηγήσει σε μαζική σπορά ηλιοτρόπιων, θα μπορούσε να επηρεάσει δυσμενώς άλλες άγριες μέλισσες, που εξαρτώνται από πιο θρεπτικά φυτά.
Μπελάς με... μακρύ κέρατο
Το ασιατικό τσιμπούρι με μακρύ κέρατο έφτασε στις ΗΠΑ το 2017, φέρνοντας έναν ανεπιθύμητο επισκέπτη: ένα βακτήριο που σκοτώνει τα βοοειδή. Το τσιμπούρι επιβιώνει σε ένα ευρύ φάσμα συνθηκών και έχει τη δυνατότητα να εξαπλωθεί κατά μήκος των ακτών της Βόρειας Αμερικής, καθώς και στην Κεντρική και Νότια Αμερική, φέρνοντας μαζί του τον θανατηφόρο σύντροφό του. Επειδή το τσιμπούρι είναι γνωστό ότι προσβάλλει θηλαστικά και πουλιά, υπάρχει ανησυχία ότι μπορεί επίσης να βλάψει την άγρια φύση όσο εξαπλώνεται.
Εξαφανισμένες κέλπιες
Μεγάλα «δάση» από κέλπιες (είδος θαλάσιου φυκιού) αναπτύσσονται σε ολόκληρο τον κόσμο, προστατεύοντας τις ακτές από τη διάβρωσ, καθώς και ψάρια και άλλα ζώα και φυτά των ωκεανών. Πολλά από αυτά τα δάση από κέλπιες έχουν φθίνει τα τελευταία χρόνια, πιθανώς λόγω της άυξησης της θερμοκρασίας των ωκεανών, της ρύπανσης και των ξενικών ειδών. Η περαιτέρω μείωσή τους θα μπορούσε να διαταράξει τα ωκεάνια οικοσυστήματα.
Ανταρκτικός πάγος
Είναι γνωστό ότι μια ατμόσφαιρα που θερμαίνεται εξαφανίζει τον πάγο που περιβάλλει και τους δύο πόλους του πλανήτη μας. Αυτό που είναι λιγότερο γνωστό -και μόνο σταδιακά γίνεται κατανοητό από τους επιστήμονες-, είναι το πώς επηρεάζει την τρύπα του όζοντος στην Ανταρκτική. Η τρύπα στο στρώμα του όζοντος της Γης έχει συρρικνωθεί. λόγω των μειωμένων εκπομπών ρύπων. Η μεταβολή αυτή θα μπορούσε να συμβάλει σε αλλαγές στον άνεμο και σε άλλα καρικά φαινόμενα στον νότιο πόλο. Ο μεταβαλλόμενος καιρός με τη σειρά του είναι πιθανό να προκαλέσει λιώσιμο περισσότερου πάγου της Ανταρκτικής, επιδείνωση της παγκόσμιας αύξησης της στάθμης της θάλασσας και περαιτέρω απειλή για τις παράκτιες κοινότητες και τους βιότοπους.
Μικρά υδροηλεκτρικά φράγματα
Τα μικρά υδροηλεκτρικά φράγματα γίνονται ολοένα και πιο δημοφιλή για την παροχή ενέργειας στις τοπικές κοινότητες στην Ασία και αλλού. Παρόλο που μπορούν να έχουν μικρότερη επίπτωση στη χρήση της γης από τα megadams, εξακολουθούν να διαταράσσουν τη ροή των ποταμών και την μετακίνηση των ιζημάτων και έτσι μπορούν να μεταβάλουν τους οικοτόπους, με τρόπο που επηρεάζει τα ζώα και τα φυτά, που κατοικούν σε ποτάμια και ρέματα. Με περισσότερα από 80.000 υπάρχοντα φράγματα και αναπτυξιακή ώθηση για περισσότερα, υπάρχει ανάγκη καλύτερης κατανόησης των πιθανών οικολογικών επιπτώσεων και τι μπορούμε να κάνουμε για την ελαχιστοποίηση της βλάβης στα ψάρια και σε άλλα έμβια όντα.
Κυκλική υδατοκαλλιέργεια
Η ωκεάνια ιχθυοκαλλιέργεια μπορεί να παράγει μεγάλες ποσότητες τροφής, αλλά χρειάζεται πολύ νερό και μπορεί να μολύνει το περιβάλλον με θρεπτικά συστατικά και χημικά. Μια προσέγγιση που εξετάζεται για τη μείωση των δυσμενών επιπτώσεων είναι η χρήση συστημάτων ανακύκλωσης υδατοκαλλιέργειας, τα οποία μειώνουν τη ζήτηση νερού κατά 97% -99%. Περιοριστικοί παράγοντες ως προς αυτήν την προσέγγιση είναι το κόστος, καθώς και οι ανησυχίες σχετικά με τα μειονεκτήματα, όπως η παραγωγή ζωοτροφών και η χρήση ενέργειας. Εάν αντιμετωπιστούν αυτοί οι παράγοντες, οι εκμεταλλεύσεις θα μπορούσαν να συμβάλουν στην τόνωση των πληθυσμών των ψαριών στον ωκεανό με πιο βιώσιμο τρόπο.
Μύκητες που δολοφονούν τα κουνούπια!
Καθώς τα συμβατικά εντομοκτόνα, όπως τα πυρεθροειδή, καθίστανται λιγότερο αποτελεσματικά στη θανάτωση κουνουπιών που μεταφέρουν την ελονοσία, οι επιστήμονες αναζητούν καινοτόμες εναλλακτικές λύσεις. Κάτι τέτοιο είναι ένας μύκητας, που έχει τροποποιηθεί γενετικά για να παράγει μια τοξίνη που βρίσκεται στο δηλητήριο αράχνη και σκοτώνει τα κουνούπια. Αυτός ο βιολογικός έλεγχος θα μπορούσε να ωφελήσει τη βιοποικιλότητα, μειώνοντας έτσι τη χρήση, συμβατικών εντομοκτόνων. Ωστόσο, θα μπορούσε επίσης να προκαλέσει προβλήματα, επηρεάζοντας και άλλους οργανισμούς εκτός από κουνούπια που φέρουν ελονοσία.
"Τσάντα" για μωρά
Μεταξύ των τελευταίων εξελίξεων στην υποβοηθούμενη αναπαραγωγή είναι η ανάπτυξη μιας τεχνητής μήτρας "biobag", η οποία μπορεί να χρησιμοποιηθεί για να φέρει αναπτυσσόμενα τελειόμηνα έμβρυα. Παρόλο που βρίσκεται ακόμη σε πρώιμο στάδιο, μια τέτοια συσκευή θα μπορούσε ενδεχομένως να χρησιμοποιηθεί για την αύξηση της αναπαραγωγικής ικανότητας των θηλαστικών, που απειλούνται με εξαφάνιση.
Ασιατικές θεραπείες, άρρωστη βιοποικιλότητα
Η παραδοσιακή ασιατική ιατρική είναι ιδιαίτερα δημοφιλής αυτό το διάστημα, κάτι που προωθεί και η κινεζική κυβέρνηση. Καλό ή κακό για την ανθρώπινη υγεία, οι επιπτώσεις για τα απειλούμενα με εξαφάνιση είδη προκαλούν ανησυχία, διότι ορισμένες θεραπείες απαιτούν τη χρησιμοποίηση απειλούμενων ειδών, φυτών και ζώων.
Blockchain... μυστηρίου
Η τεχνολογία blockchain καλύπτει μια ολοένα και ευρύτερη σειρά εφαρμογών, συμπεριλαμβανομένης της διαχείρισης ενέργειας και άλλων φυσικών πόρων. Ωστόσο, χωρίς καμία εποπτεία, ανοίγει το δρόμο σε ανησυχητικές εφαρμογές, όπως μια επίδειξη με βάση τη Γερμανία, στην οποία ένα δάσος ουσιαστικά εξουσιοδοτήθηκε να πουλήσει τη δική του ξυλεία. Η έλλειψη ρυθμίσεων θα μπορούσε να δημιουργήσει επιπτώσεις στη βιοποικιλότητα εκτός των υφιστάμενων πολιτικών και ρυθμιστικών δομών. Ταυτόχρονα ωστόσο, η τεχνολογία θα μπορούσε να χρησιμοποιηθεί για τη βελτίωση της διακυβέρνησης των φυσικών πόρων, για την προστασία των γηγενών δικαιωμάτων γης και πολλά άλλα.
CSI: περιβάλλον
Ένα έγκλημα βλάπτει το περιβάλλον; Σύμφωνα με το Καταστατικό της Ρώμης, το Διεθνές Ποινικό Δικαστήριο μπορεί να θεωρήσει τα άτομα και τις κυβερνήσεις υπεύθυνους για την καταστροφή φυσικών πόρων σε ορισμένες περιπτώσεις. Ωστόσο, βρίσκονται σε εξέλιξη προσπάθειες για την επέκταση του ορισμού του ποινικού αδικήματος, ώστε να περιλαμβάνει και το οικολογικό έγκλημα - ζημιά στο περιβάλλον, που επηρεάζει την ικανότητα όσων ζουν εκεί να συνυπάρχουν ειρηνικά με αυτό. Πολλές πρωτοβουλίες κινούνται προς την κατεύθυνση αυτού του στόχου, για δραστηριότητες, όπως η παραγωγή αερίων θερμοκηπίου και η καταστροφή οικοτόπων που διώκονται βάσει του διεθνούς δικαίου.
Μειώνοντας τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις ενός πολέμου
Η Επιτροπή Διεθνούς Δικαίου των Ηνωμένων Εθνών ενέκρινε πρόσφατα ένα σύνολο αρχών, με σκοπό την προστασία του περιβάλλοντος σε περιπτώσεις συγκρούσεων. Οι αρχές απαιτούν όχι μόνο από τα αντιμαχόμενα μέρη να μεριμνούν για τις περιβαλλοντικές επιπτώσεις, αλλά καλούν και σε ενσωμάτωση της περιβαλλονικής αποκατάστασης στις ειρηνευτικές διαπραγματεύσεις.
Ιντερνετικές απειλές
Μεγάλο μέρος της βιοποικιλότητας εξαρτάται από την πρόσβαση στο Διαδίκτυο.Το 2018, ωστόσο, οι ΗΠΑ απέρριψαν τους κανόνες ουδετερότητας, που απαιτούσαν από τους παρόχους υπηρεσιών Διαδικτύου να παρέχουν ίση πρόσβαση σε όλους τους ιστοτόπους. Εάν αυτή η αλλαγή εξαπλωθεί και σε άλλες χώρες και οδηγήσει σε προνομιακή πρόσβαση για ορισμένους πελάτες, θα μπορούσε να μεταβάλει δραματικά την ικανότητα προστασίας των ειδών σε όλο τον κόσμο.